‘Die ultracentrifuge is overbodig’, zei W.B. Lewis, vader van de Candu reactor, toen ik als postdoc bij hem op de Chalk River Nuclear Labs in Canada kwam werken. Trots had ik verteld dat mijn promotor Jaap Kistemaker de vader van de ultracentrifuge was. W.B. Lewis zei dat de Candu reactor geen verrijkt uranium nodig heeft en zei hij erbij: ‘in mijn reactor kan al het splijtbaar materiaal volledig worden opgebrand, dat kan geen enkele andere kernreactor’. Hieraan moet ik denken nu de nucleaire lobby ons wil doen geloven dat kernenergie aan een revival toe is.
Zelfs notoire anti-kernenergie activisten als Diederik Samson en Wim Turkenburg nemen het k-woord in de mond in verband met het klimaatprobleem. Zij hebben het over een inherent veilige Thoriumreactor die ontwikkeld zou moeten worden als CO2 vrije energiebron. Maar ‘inherent veilig’ bestaat niet en zal nooit bestaan. Volgens de ingenieurs is de kans op kernsmelting in de huidige reactoren eens in de 100.000 reactorjaren, maar door de calamiteiten in Three Mile Island, Tsjernobyl en Fukushima weten we dat het eens op de 2000 reactorjaren is. Kerncentrales zijn een factor 50 onveiliger door vermijdbare en verwijtbare menselijke fouten.
Nu wordt er beweerd dat de inherent veilige Thoriumreactor weliswaar een nieuw type reactor is maar dat het principe al in de zestiger jaren bewezen is bij Oak Ridge National Lab in Tennessee. Maar die reactor is om verschillende redenen stilgelegd, vooral door ernstige corrosieproblemen vanwege het gebruik van gesmolten Thoriumzout. Sindsdien durft niemand meer in de buurt van deze reactor te komen en staat die bekend als het grootste radioactief afvalprobleem in de VS.
De nucleaire lobby wil het niet toegeven, maar de risico's zijn zo groot dat niemand meer een kernreactor kan bouwen noch verzekeren zonder overheidsgaranties, ook niet in Nederland. In de vrije markteconomie zijn overheidsgaranties verboden, dus worden er in de vrije wereld al jaren meer kerncentrales gesloten dan gebouwd.
Er is ook helemaal geen behoefte meer aan kernenergie. Zon en wind zijn inmiddels economisch voordeliger. De opgewekte duurzame energie kan worden opgeslagen en getransporteerd in de vorm van synthetische brandstoffen gemaakt door recycling van CO2 met duurzame energie. Zie Argus #40.
De nucleaire lobby heeft nog een ander ijzer in het vuur: ‘the balance of terror’. Onder verwijzing naar de tijd van de Koude oorlog wordt beweerd dat dreiging met kernwapens noodzakelijk is voor het behoud van militair evenwicht in de wereld. Niet alleen Trump denkt zo, ook de Nederlandse regering is van plan, vanwege onze rol binnen de NAVO, de Joint Strike Fighter uit te rusten met kernwapens.
Degenen die lobbyen voor kernwapens voor vrede en veiligheid en voor kernenergie voor klimaat-stabiliteit zou ik willen verplichten The Survivor’s Manual van Kate Brown te lezen. Zij heeft ontdekt dat het aantal slachtoffers van stralingsziekten als gevolg van de bommen op Hiroshima en Nagasaki, de kernbomproeven daarna en de ongelukken in Three Mile Island, Tsjernobyl en Fukushima vele malen hoger zijn dan de autoriteiten hebben toegegeven.
Generaal Leslie Groves, verantwoordelijk voor de bommen op Japan, heeft persoonlijk de data geconfisceerd die verzameld werden over de stralingsslachtoffers. Hij wilde de geschiedenis in als de generaal van de grootste bommen niet als de generaal van de nieuwe stralingswapens. Daardoor begon de Life Span Study van Japanse stralingsslachtoffers pas vijf jaar na de bombardementen en zijn de data onbetrouwbaar en gedeeltelijk onbruikbaar.
President Gorbatsjov kreeg te horen dat het aantal doden als gevolg van Tsjernobyl slechts 54 was, maar volgens Greenpeace waren er toen al 200.000 doden te betreuren en zouden er nog minstens 90.000 fatale kankerslachtoffers volgen.
Onze minister Winsemius brak in bij het NOS Journaal en droeg de boeren op hun vee binnen te halen. Zo werd voorkomen dat onze melk besmet raakte met radioactiviteit uit Tsjernobyl. Maar in de Oost-Europese landen werd gesjoemeld met de toegestane stralingsdosis om de melk en andere landbouwproducten te kunnen verkopen. Met als gevolg dat het aantal Oost-Europeanen met stralingsziektes aanzienlijk hoger uitkwam dan de pessimistische voorspellingen van Greenpeace.
Met The Survival Guide bezorgt Kate Brown twee belangrijke boodschappen.
Ten eerste, als het om stralingsveiligheid gaat zijn de autoriteiten niet te vertrouwen. Dat geldt niet alleen voor de Russen en de Amerikanen, ook voor andere kernwapenstaten, voor de IAEA in Wenen, de beroepsverenigingen van fysici en radiologen. Ik voeg daar nog bij dat de Nederlandse Autoriteit voor Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) recent de toegestane limiet van Tritium in het grondwater van Petten verhoogde opdat de kernreactor in bedrijf kon blijven.
Ten tweede, wat de nucleaire lobby lang beweerd heeft: “een beetje straling is goed voor ons”, is niet waar. Zelfs de laagste dosis straling kan ziektes veroorzaken en toch wordt wereldwijd de toegestane dosis als maar verhoogd. Kate Brown vertelt gruwelijke verhalen over kinderen die bessen en paddestoelen zoeken in de bossen van Tsjernobyl en verkopen aan Poolse handelaren die ze op de Europese markt brengen.
Kunnen we kernwapens en kernenergie dan maar beter helemaal vergeten? Nee, in zeventig jaar is er een berg radioactief afval ontstaan waarvoor nog een oplossing gevonden moet worden. In de beginjaren werd al het radioactief materiaal gewoon in zee gedumpt, ook vanuit Petten. Nu wil de nucleaire lobby ons doen geloven dat ondergrondse berging veilig is, maar dat is niet aantoonbaar. De enig veilige manier lijkt mij de Candu reactor als nucleair crematorium. W.B. Lewis zei het al: In de Candu reactor kan alle splijtbaar materiaal volledig worden opgebrand. In het Canadese parlement is commotie ontstaan omdat de Chalk River Nuclear Labs vergunning heeft aangevraagd om Amerikaans Plutonium op te branden, maar Canada wil niet de radioactief-afval verwerker van de hele wereld worden, laten de VS en ook de EU maar een Candu-reactor kopen.
Frans W. Saris